Debata na 11 listopada

Polecamy wpis związany z rocznicą odzyskania niepodległości i przeprowadzoną debatą na lekcjach historii i społeczeństwa.
W nim:
- cele
- przebieg debaty
- wnioski

http://doklasy.pl/debata-na-11-listopada/

Webinar - Superbelfrzy

Mówienie przez godzinę do ekranu komputera, nie widząc reakcji słuchaczy, to niezwykłe doświadczenie. Dzięki Superbelfrom i Agnieszce Bilskiej mogłam poprowadzić webinarium na temat debat oksfordzkich i opowiedzieć co nie co o tej metodzie.
Poniżej prezentacja i wykaz linków, który może się przydać dla wchodzących w świat debaty oksfordzkiej, jak i do usystematyzowania wiedzy.


1. Filmik instruktażowy przygotowany przez Krakowskie Stowarzyszenie Mówców
Format debaty oksfordzkiej

2. Sztuka argumentacji (z przymrużeniem oka) - Małpa i lew
Filmik

3. Prezentacja
Debaty oksfordzkie - prezentacja

Debata balonowa

Debata balonowa to jeden z pomysłów na wprowadzenie uczniów w świat debaty oksfordzkiej i sztuki argumentowania. Dlaczego? Niektórzy mogą być sceptycznie nastawieni do debaty oksfordzkiej jako metody, twierdząc, że to za trudne i że sporo czasu trzeba poświęcić na przygotowanie – nie tylko argumentacji, ale i kontrargumentacji. Do tego wywiązanie się z poszczególnych ról, pytania, informacje, publiczne wystąpienie.

Stąd proponuję przetestowaną na uczniach debatę balonową, opierającą się głównie na ćwiczeniu sztuki argumentacji i oswajaniu się z wystąpieniem publicznym. Jak mi się to udało?

Debata balonowa – krok po kroku.

Teoria

Dlaczego debata balonowa? Wyobraźmy sobie, że wybranych do debaty polityków umieszczono w balonie. Jednak ten nie może się wzbić w powietrze. Musimy się kogoś pozbyć :)

1.     Dzielimy klasę na grupy, maksymalnie czteroosobowe.

2.     Wyznaczamy temat dyskusji np. Najwybitniejszy polityk II Rzeczypospolitej.

3.     Przydzielamy każdej grupie jedną lub dwie z wcześniej wybranych postaci np. Roman Dmowski, Wojciech Korfanty, Wincenty Witos, Władysław Grabski. Ważne jest, by osiągnięcia tych polityków były w miarę równe do obrony i porównywalne.

4.     Uczniowie muszą mieć czas na przygotowanie argumentów broniących poszczególne postaci. Najlepiej jeśli będą mieli możliwość pracy na lekcji pod kierunkiem nauczyciela, który zwróci im uwagę na wagę poszczególnych decyzji, osiągnięć np. polityków II RP.

5.     45 minut jest optymalnym czasem do przeprowadzenia debaty balonowej.

6.     Dzień debaty: zorganizujmy publiczność, która będzie głosować.

7.     Przebieg debaty podzielmy na dwie rundy. Pierwsza przedstawienie wszystkich postaci i części osiągnięć.

8.     Głosowanie publiczności, która odrzuca tych polityków, którzy byli mniej wybitni. Oczywiście musi powiedzieć choć jednym zdaniem, skąd taka a nie inna decyzja. Dzięki czemu publiczność słucha i jest bardziej zaangażowana w debatę. Postaci, które dostały w tym wypadku najwięcej głosów odpadają z rozgrywki. Ważne jest, by z góry ustalić, jaka część postaci nie weźmie udziału w dalszej części debaty.

9.     Druga runda – te grupy, których postaci zostały, przedstawiają kolejne osiągnięcia polityków, argumentując, że to właśnie ich postać powinna zasłużyć na miano najwybitniejszego.

10. Głosowanie publiczności – tym razem wybierają postać najwybitniejszą, podobnie jak w poprzednim głosowaniu, argumentując dlaczego.

11. Podsumowanie debaty przez nauczyciela.

Praktyka

Historia i społeczeństwo wydawałoby się, że najbardziej nijaki przedmiot, jakiego można uczyć w liceum ogólnokształcącym. Nic bardziej mylnego, daje on ogromne możliwości zastosowania innowacyjnych programów i metod. Podczas omawiania obowiązkowego modułu Ojczysty panteon. Ojczyste spory postanowiłam wykorzystać debatę balonową do omówienia tematu Piastów.

1.   Jedną lekcję poświęciłam na omówienie sztuki argumentacji, zastanawiając się, czy jajko jest mądrzejsze od kury. Udało się nam nawiązać ciekawą dyskusję i spostrzeżenia uczniów były niezwykle ciekawe.

2.   Potem przyszedł czas na właściwy, historyczny temat Rządy którego z Piastów miały największe znaczenie dla Polski. Do debaty wybrałam: Mieszka I, Bolesława Chrobrego, Bolesława Szczodrego, Bolesława Krzywoustego, Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego.

3.   Podzieliłam grupę uczniów na trzy grupki i każda miała za zadanie przygotowanie dwóch postaci. By dobór był sprawiedliwy uczniowie losowali.

4.   Przez dwie lekcje wertowali podręczniki i internet, zastanawiając się nad osiągnięciami poszczególnych władców i odpowiadając sobie na zasadnicze pytanie, jakie to miało znaczenie dla Polski.

5.   W dniu debaty zaprosiliśmy zaprzyjaźnioną grupę, mającą w tym samym czasie historię i społeczeństwo, by wysłuchała i oceniła pracę uczniów. 

Olu bardzo, bardzo serdecznie dziękuję za współpracę :)

6.   Zgodnie z planem przedstawiono najpierw wszystkie postaci i ich osiągnięcia. Niestety plan nie powiódł się z 100%, gdyż osoba odpowiedzialna za Bolesława Chrobrego była nieobecna. Niemniej jednak ta część była niezwykle interesująca a uczniowie przygotowani. Następnie publiczność uznała, że należy odrzucić dwie postaci: Bolesława Szczodrego i Bolesława Krzywoustego. Kolejny etap to udowodnienie, że jeden z trzech pozostałych władców a w szczególności jego decyzje, miały największe znaczenie dla Polski.

Jak argumentowali uczniowie w tej ostatecznej rozgrywce?

Mieszko I – chrzest, czyli wprowadzenie Polski w krąg państw chrześcijańskich, wzmocnienie pozycji władcy, uniknięcie chrystianizacji, rozwój kultury.

Władysław Łokietek – zjednoczenie ziemie polskich, czyli wzmocnienie państwa, usprawnienie gospodarki i handlu np. likwidacja ceł

Kazimierz Wielki – założenie Akademii Krakowskiej, czyli prestiż państwa, jedyne w Europie katedry matematyki i astronomii, możliwość kształcenia w kraju.

Wygrał Mieszko I, choć nie jednogłośnie.

(Plusy w kółeczku pokazują głosowanie w II rundzie)

Zalety:

- ćwiczymy sztukę argumentowania

- nie musimy koncentrować się na formie

- oswajanie z wystąpieniem publicznym

- aktywna publiczność, która musi uargumentować swoją decyzję

- możliwość zmieszczenia się w jednej godzinie lekcyjnej

- przygotowanie do właściwej debaty oksfordzkiej

- szeroka możliwość zastosowania: od dyskusji o postaciach z bajek po postaci wpływające na losy świata

I Polski Kongres Debat

I Polski Kongres Debat powoli przechodzi do historii. Wkrótce na blogu obszerniejsza relacja i pierwsze wpisy naszych gości.
Tymczasem polecamy nagranie z dwóch paneli o etyce w debacie i debata oksfordzka jako narzędzie edukacyjne.
I Polski Kongres Debat - nagranie

Podstawa programowa dla szkoły podstawowej a debaty oskfordzkie

Biorąc udział w turniejach debat oksfordzkich, czy też stosując debatę jako jedną z metod aktywizujących uczniów, nauczyciele mogą zastanawiać się, czy jest to zgodne z podstawa programową i czy w ten sposób jest ona realizowana.

Ja popierałam mocno wprowadzanie debaty oksfordzkiej już od pierwszej klasy gimnazjum i doskonale się to sprawdzało w praktyce. Czy reforma oświaty coś zmienia? Absolutnie, przecież I klasa gimnazjum to od września VII klasa szkoły podstawowej, więc z czystym sumieniem polecam stosowanie tej metody. Jednak, czy trzeba czekać aż do VII klasy? Na jakim przedmiocie uczniowie najlepiej się przygotują?

Przyjrzałam się dzisiaj uważnie obowiązującemu od 1 września 2017 roku rozporządzeniu (szczegóły na zdjęciu). 313 stron rozporządzenia to idealna lektura na niedzielne, deszczowe popołudnie. Efekt jest zadowalający, gdyż w podstawie programowej znajduje się sporo przesłanek, które mogą utwierdzić nauczycieli w słuszności stosowania debaty oksfordzkiej jako narzędzia edukacyjnego, wychowawczego już w szkole podstawowej.

Poza tym ciekawym doświadczeniem – dla mnie jako historyka – było spojrzenie na inne przedmioty i jak nauka np. matematyki czy biologii może wspomóc debatujących uczniów.

Zapraszam do lektury!

Kształcenie ogólne

Już w pierwszym punkcie autorzy rozporządzenia sugerują, iż kształcenie ogólne w szkole podstawowej ma na celu wprowadzenie uczniów m.in. w świat współpracy, solidarności, dalej rozwijać kreatywność, umiejętność krytycznego i logicznego myślenia, rozumowania, argumentowania i wnioskowania. To w szkole podstawowej uczniowie mają kształtować postawę otwartą wobec świata i innych ludzi, aktywność w życiu społecznym oraz odpowiedzialność za zbiorowość.

Według MEN do najważniejszych umiejętności rozwijanych w ramach kształcenia ogólnego jest sprawne komunikowanie się w języku polskim; poszukiwanie, porządkowanie, krytyczna analiza oraz wykorzystanie informacji z różnych źródeł; rozwiązywanie problemów, również z wykorzystaniem technik mediacyjnych oraz praca w zespole.

Uczniowie przygotowując się do debat wykorzystują przeróżne źródła, w tym również internetowe. W podstawie uwagę zatem może zwrócić zapis, iż szkoła ma również przygotowywać uczniów do dokonywania świadomych i odpowiedzialnych wyborów w trakcie korzystania z zasobów dostępnych w internecie, krytycznej analizy informacji, bezpiecznego poruszania się w przestrzeni cyfrowej.

Wisienką na torcie jest zapis, że duże znaczenie dla rozwoju młodego człowieka oraz jego sukcesów w dorosłym życiu ma nabywanie kompetencji społecznych takich jak komunikacja i współpraca w grupie, w tym środowisk wirtualnych, udział w projektach zespołowych lub indywidualnych oraz organizacja i zarządzanie projektami.

I etap edukacyjny: klasy I – III – edukacja wczesnoszkolna

Na tym etapie edukacji MEN podkreśla m.in. obok rozwoju indywidualnego, również współdziałanie w grupie, umiejętność tworzenia relacji, współdziałania oraz samodzielnej organizacji pracy w małych grupach. Umiejętność obdarzania szacunkiem koleżanek, kolegów i osoby dorosłe, w tym starsze oraz okazywania go za pomocą prostych form wyrazu oraz stosownego zachowania. Z punktu widzenia debaty oksfordzkiej, jest to istotny element i ważne, że już na tym etapie szkoła ma na to zwrócić uwagę.

W zakresie poznawczego obszaru rozwoju ucznia chciałam zwrócić uwagę na kilka punków:

 - umiejętność samodzielnego, refleksyjnego, logicznego, krytycznego i twórczego myślenia;

- umiejętność poprawnego posługiwania się językiem polskim w mowie i piśmie;

- umiejętność stawiania pytań, dostrzegania problemów, zbierania informacji potrzebnych do ich rozwiązania, planowania i organizacji działania, a także rozwiązywania problemów.

Nie chciałabym w tym miejscu przepisywać całego rozporządzenia, jednak w ramach edukacji polonistycznej ważny jest punkt pierwszy dotyczący osiągnięć w zakresie słuchania, okazywania szacunku osobie wypowiadającej się, czekania na własną kolej, panowania nad chęcią nagłego wypowiadania się. Osiągnięcia w zakresie mówienia zakładają m.in. dobieranie stosownej formy komunikacji werbalnej, płynnego wypowiadania się wyraziście stosując adekwatne do sytuacji techniki języka mówionego: pauzy, zmianę intonacji, tempa i siły głosu.

II etap edukacyjny: klasy IV – VIII

Język polski

Pierwsze linijki zwracają uwagę na fakt, że sprawność w posługiwaniu się językiem polskim ułatwia przyswajanie wiedzy z innych dziedzin (przedmiotów) i jest dla każdego ucznia podstawą sukcesu szkolnego. MEN zwraca również uwagę, że za tą część odpowiadają nauczyciele wszystkich przedmiotów.

Z doświadczenia wiem, że do turniejów debat przygotowują nie tylko poloniści, ale i historycy, czy matematycy.

W wymaganiach ogólnych możemy znaleźć m.in. kształcenie umiejętności porozumiewania się w różnych sytuacjach oficjalnych i nieoficjalnych; kształcenie umiejętności wygłaszania, recytacji i interpretacji głosowej tekstów mówionych, doskonalenie dykcji i operowania głosem; poznawanie podstawowych zasad retoryki, w szczególności argumentowania, oraz rozpoznawania manipulacji językowej. Również jednym z elementów samokształcenia uczniów jest rozwijanie umiejętności samodzielnego docierania do informacji, dokonywania ich selekcji, syntezy oraz wartościowania.

W klasach IV - VI uczniowie nabywają umiejętność odróżniania faktów od opinii, dostrzegają relacje pomiędzy częściami wypowiedzi (np. wstęp, rozwinięcie, zakończenie). Proszę zwrócić uwagę, iż kompozycja wypowiedzi jest częstym elementem oceny w debatach oksfordzkich.

W części poświęconej komunikacji językowej i kulturze języka uczniowie rozpoznają znaczenie komunikacji niewerbalnej, stosują intonację poprawną ze względu na cel wypowiedzi. Natomiast w dziale przeznaczonym na tworzenie wypowiedzi, znajduje się kilka podpunktów związanych z retoryką, jak rozróżnianie i wskazywanie środków perswazji czy po prostu uczestniczenie w rozmowie na konkretny temat.

Z kolei w klasach VII – VIII nabierają świadomości w wykorzystywaniu środków retorycznych oraz rozumieją ich oddziaływanie na odbiorcę; odróżniają przykład od argumentu; przeprowadzają wnioskowanie jako element wywodu argumentacyjnego; w sytuacji polemizowania z cudzymi poglądami, uczniowie mają rzeczowo uzasadniać własne zdanie; rozpoznają manipulację językową i przeciwstawiają jej zasady etyki wypowiedzi.

Język polski w kwestii językowej wnosi najwięcej do debat oksfordzkich, co nie oznacza, że na innych przedmiotach uczniowie nie nabywają umiejętności pożądanych u debatanta. Przeciwnie. Wiele przesłanek możemy znaleźć w podstawie programowej, wiele zależy oczywiście od samego nauczyciela.

Historia

Oprócz wiedzy historycznej według autorów rozporządzenia historia ma również kształtować zdolności humanistyczne, sprawność językową, umiejętności samodzielnego poszukiwania wiedzy i korzystania z różnorodnych źródeł informacji, formułowania oraz wypowiadania własnych opinii. Ponadto krytyczne analizowanie informacji oraz wyciąganie wniosków. Istotnym jest przedstawianie argumentów uzasadniających własne stanowisko w odniesieniu do procesów i postaci historycznych. W moim odczuciu to ważny element kształcenia przyszłych debatujących uczniów i wprowadzanie ich małymi krokami w świat debaty, najpierw poprzez sztukę argumentowania.

Wiedza o społeczeństwie

Wiedza o społeczeństwie to jeden z przedmiotów dający największe pole do popisu dla debat oksfordzkich. Interdyscyplinarność i problemowość omawianych zagadnień idealnie wpisuje się właśnie w założenia debaty oksfordzkiej jako metody aktywizującej. Zresztą sama podstawa programowa do tego namawia, gdyż uczniowie mają dyskutować i przedstawiać własne argumenty. Nauczyciele powinni stwarzać takie sytuacje edukacyjne, by uczniowie mogli stosować metody autoprezentacji, rozwiązywania konfliktów i problemów. Podkreślono również rozwijanie umiejętności komunikacji i współdziałania poprzez rożne metody pracy grupowej.

Biologia

Stawianie pytań oraz wyszukiwanie odpowiedzi, zgodnie z metodą naukową, wymaga od ucznia nabycia szeregu umiejętności takich jak analizowanie różnorodnych źródeł informacji, planowanie. Biologia jako nauka interdyscyplinarna kształtuje u uczniów myślenie naukowe i krytyczne podejście do informacji.

Matematyka

Królowa nauk w szkole podstawowej dostarcza szereg narzędzi, które ułatwia poznawanie różnych aspektów działalności człowieka. Wśród umiejętności możemy znaleźć podejmowanie właściwych decyzji, organizacja własnej pracy czy precyzyjne porozumiewanie się. To również w ostatnich latach klasy podstawowej doskonalenie myślenia abstrakcyjnego, nauka przeprowadzania rozumowań i poprawnego wnioskowania w sytuacjach nowych, a także dotyczących zagadnień złożonych i nietypowych.

Informatyka

W rozporządzeniu mowa jest m.in. o korzyściach płynących z programowania rozumianego jako informatycznego podejścia do rozwiązania problemu. Przy okazji programowanie wspomagać będzie kształtowanie takich umiejętności jak: logiczne myślenie, precyzyjne prezentowanie myśli i pomysłów, sprzyja dobrej organizacji pracy, buduje kompetencje potrzebne do pracy zespołowej i efektywnej realizacji projektów.

Ogólnie informatyka jako szkolny przedmiot ma uczyć myślenia komputacyjnego, rozwijać również kompetencje społeczne, takie jak komunikacja i współpraca w grupie, udział w projektach zespołowych; respektowanie praw intelektualnych, etykiety w komunikacji i norm współżycia społecznego.

Geografia

W przypadku nauczania geografii powtarzają się wcześniejsze założenia o stosowaniu w jak największym zakresie pracy w grupach, stwarzającej warunki do kształtowania umiejętności komunikacji, współpracy, odpowiedzialności. Co ciekawe MEN podkreśla, że jednym ze sposobów ukazania efektów pracy uczniów może być zorganizowanie debaty czy seminarium.

Etyka

Przyglądając się podstawie programowej tego przedmiotu, stwierdzam, że to przedmiot idealnie przygotowujący do debat oksfordzkich. Już na poziomie wymagań ogólnych zwrócono uwagę na ćwiczenie umiejętności kulturalnego i precyzyjnego wypowiadania się, rozwijanie umiejętności dyskutowania, rozwijanie umiejętności współdziałania oraz samodzielnego poszukiwania informacji, ich wartościowania oraz rzetelnego i odpowiedzialnego korzystania z wiedzy. Z kolei w wymaganiach szczegółowych możemy znaleźć takie sformułowania: okazuje szacunek innym osobom i uzasadnia dlaczego należy okazywać szacunek innym osobom.

Podsumowanie

W kontekście debat oksfordzkich podstawa programowa dla szkół podstawowych daje ogrom możliwości. Praktycznie na każdym przedmiocie uczniowie nabywają umiejętności logicznego myślenia, analizy, selekcji źródeł, pracy w grupach, argumentowania swojego stanowiska. Uczą się szacunku do adwersarzy. Nabywają kompetencji językowych.

A wszystko to już od najmłodszych lat.

Nauczyciel po godzinach, czyli sztuka argumentowania na co dzień

Kartka z pamiętnika.

28 czerwca 2017 roku w Jaworzu miałam niebywałą okazję poprowadzić warsztat z sztuki argumentowania. Spotkanie odbywało się w jaworzańskiej „Babeczce” ramach co tygodniowego „Kręgu kobiet”. Kawa, herbata, pyszne ciasta, cudowna atmosfera, rozmowy i przede wszystkim ćwiczenia - jak powinien wyglądać argument (o tym kolejne posty), co mówić, a czego nie, na co uważać.

Zapraszam do obejrzenia krótkiego (z przymrużeniem oka) filmu o sztuce argumentacji.

Małpa i lew przedstawiają: Czarno-biały film o sztuce argumentacji.

Wiedza ta może być bardzo przydatna na co dzień. Turniej debat to oczywiście możliwość pokazania swoich umiejętności przed doświadczonymi jurorami, którzy skrupulatnie wypełniają karty oceny. Jednak to życie jest największym sprawdzianem. I niestety wielu osobom należałoby wstawić ocenę niedostateczną. Rozmawiając czy to w pracy, czy z rodziną, często ponoszą nas emocje, ad personam jest używane aż zanadto, stosujemy również całą gamę pozamerytorycznych argumentów: manipulacja litość, groźba. Rodzice i szefowie często wykorzystują swoją pozycję do zaznaczenia autorytetu i ukazania przewagi w pseudorozmowie. Rozwiązania z reguły są krótkotrwałe, gdyż wynikają z argumentu siły, a nie siły argumentu.

Podobnie jak nauczyciel w szkole możemy przygotować się do rozmowy, spróbować przewidzieć reakcje.

(post: http://debatywszkole.blogspot.com/2017/07/nauczyciel-sztuka-argumentacji.html)

Rozmowa dziecka z rodzicem. Kupno bluzy.

(Przykład z życia moich uczniów)

- Mamo, czy możesz mi kupić bluzę, szarą, firmy *****. Jest wygodna, ciepła, nie znać na niej brudu. Ma kaptur chroni przed wiatrem, trochę deszczem. Mają ją wszyscy chłopcy w mojej klasie.

- Masz już trzy podobne bluzy. Po co Ci trzecia? Nie musisz jej mieć jak wszyscy.

- Mamo, to skoro nie mam być „jak wszyscy” to dlaczego porównujesz moje oceny i chcesz, bym miał je takie same jak koledzy z klasy.

Co ma odpowiedzieć mama, by wybrnąć i nie kupić bluzy, a jednocześnie nie zakończyć rozmowy w stylu „Nie, bo nie. Bo tak powiedziałam”.? Piszcie J Jestem ciekawa.

Takich sytuacji na co dzień jest mnóstwo w szkole, w pracy, w domu, w urzędzie, 

w sklepie, na podwórku, nawet gdy spotykamy się ze znajomymi. Często chcemy ich przekonać innych racji począwszy od wyboru miejsca spotkania, po planowanie wspólnego urlopu. Wszędzie przyda nam się umiejętność argumentowania, utrzymania spokoju, trzymania na wodzy emocji i przygotowanie do rozmowy.

A co gdy nas córka zaskoczy pytaniem „Czy mogę spać u chłopaka?”. Na taki moment nigdy nie jesteśmy przygotowani, ale zamiast od razu odpowiadać, może powinna usłyszeć „Poczekaj, muszę się zastanowić. To trudne pytanie. Obiecuję wrócimy do tego wieczorem”. Stwórzmy wówczas odpowiedni klimat do rozmowy, jak równy z równym, przy stole, popijając herbatę i tłumacząc dokładnie DLACZEGO. 

Nauczyciel a sztuka argumentacji

Korzyści z debatowania jest wiele. Częściowo już o nich pisałam
i z pewnością powstanie na ten temat jeszcze nie jeden post.

Jednak biorąc pod uwagę, że głównie debatuje młodzież, można by przypuszczać, że tylko oni odnoszą korzyści. Przeciwnie – nauczyciel przygotowujący - również poznaje mechanizmy związane z wystąpieniami publicznymi, sztuką argumentacji itd. By solidnie przygotować drużynę do turnieju, trzeba posiadać na ten temat minimum wiedzy (o kwestiach merytorycznych nawet nie wspomnę), uczestniczy też w warsztatach, przysłuchuje się, wyciąga wnioski. Pytanie, czy oprócz turnieju i przekazania swoich umiejętności debatującym uczniom, ta zdobyta wiedza i doświadczenie mogą się nauczycielowi przydać w innych okolicznościach?

Odpowiedź jest tylko jedna – TAK.

         21 kwietnia 2017 roku miała okazję w ramach Festiwalu Edukacji, organizowanego przez Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Katowicach, przeprowadzić krótkie warsztaty „Sztuka debatowania dla nauczycieli”. Oto cztery najważniejsze wnioski:

1.   Nauczyciel powinien posiadać autorytet, wynikający nie tylko z samego faktu, że jest nauczycielem. Na siłę tego autorytetu trzeba sobie zapracować. Z pewnością nie pomogą temu hasła „bo tak”, „bo nie”, „bo jestem nauczycielem”. Solidna odpowiedź wyjaśniająca przeróżne uczniowskie rozterki, będzie procentować ugruntowaniem pozycji nauczyciela.
Analogicznie będzie, gdy rozmawiamy z rodzicami uczniów, dyrektorem, czy nawet z koleżankami/kolegami z pracy.

2.   Poprzedni punkt ukazał, w jak wielu relacjach przyda się nauczycielowi sztuka argumentacji:

·         nauczyciel – uczeń

·         nauczyciel – rodzic

·         nauczyciel – dyrektor

·         nauczyciel – nauczyciel

Niejednokrotnie są to bardzo skomplikowane relacje i umiejętność jasnego wyklarowania swojej racji, utrzymanie spokoju, buduje zaufanie i sprzyja rozwiązywaniu konfliktów.

3.   Dzięki umiejętności argumentowania swoich racji, oraz stanowiska w czasie dyskusji, możemy wymagać od swojego oponenta, by w podobny sposób wytłumaczył swoje racje. W ten sposób „wymusimy” dyskusje na odpowiednim poziomie.

4.   Najważniejsze! By móc argumentować na wysokim poziomie musimy się przygotować do rozmowy. Oczywiście nie zawsze mamy taką możliwość. Jednak gdy tylko możemy, wykorzystajmy ten czas. Ważnym elementem przygotowania do dyskusji, czy to z uczniami, czy rodzicami, jest próba zanegowania własnych argumentów. To istotny element strategii. Dlaczego? Ponieważ nasz rozmówca będzie próbował obalić nasze stanowisko. Wiedząc, albo przypuszczając, jakie kontrargumenty zostaną użyte, możemy przygotować się na ich kontrargumentację, by jeszcze bardziej wzmocnić nasze stanowisko w konkretnej sprawie.